Na hasło "kariera" bardzo często w naszych głowach włącza się obraz drabiny i pokonywania kolejnych, coraz to wyższych szczebli. W takim rozumieniu ktoś, kto zrobił karierę i osiągnął sukces, to osoba, która w dynamiczny sposób doszła do jakiejś wpływowej, prestiżowej pozycji. Warto pamiętać, że to nie jedyne znaczenie tego słowa i takie ujęcie może nas bardzo ograniczać. Słowo kariera mieści w sobie o wiele więcej znaczeń. I od tego, w jaki sposób zdefiniujemy sobie to pojęcie, zależy poczucie spełnienia i sensu w życiu. Jeśli chcemy skutecznie zarządzać swoją karierą zawodową, to świadomość znaczenia tego słowa staje się kluczowa. W artykule przedstawiam znaczenia słownikowe słowa 'kariera' oraz wybrane wartości powiązane z karierą zawodową, nad którymi warto się zatrzymać.

Co to jest kariera?

Słownik Wyrazów Obcych PWN prezentuje trzy znaczenia słowa KARIERA:

1. zdobywanie coraz wyższych stanowisk w pracy zawodowej, naukowej, społecznej itp.
2. osiągnięcie jakiegoś celu zapewniającego dobre widoki na przyszłość; dobra pozycja życiowa
3. przebieg pracy zawodowej człowieka w ciągu jego życia

Warto pamiętać, że coaching kariery (Career Coaching) dotyczy kariery rozumianej przede wszystkim jako przebieg pracy zawodowej człowieka w ciągu jego życia. W języku angielskim słowo 'career' oznacza obszar związany z aktywnością zawodową, w odróżnieniu od obszaru związanego z czasem wolnym oraz edukacją (inne pokrewne określenia 'job' - praca lub 'occupation' - zawód).

Kariera - co znaczy dla ciebie słowo kariera?

Kariera według Bollesa, autora legendarnego Spadochronu

Ciekawie o karierze zawodowej pisze Dick Bolles w swoim podręczniku doradztwa zawodowego ("The Career Counselor's Handbook").

Bolles pokazuje trzy różne postawy związane z rozumieniem słowa kariera. Każda z tych postaw wymaga innego podejścia do zarządzania karierą zawodową - wymaga jasnego określenia, czym jest kariera dla nas. Przytaczam te postawy, bo myślę, że mogą być inspirujące.

Kariera - tor wyścigowy

Po pierwsze: kariera jako tor wyścigowy (fr. carrière). Ludzie, którzy postrzegają karierę zawodową jako wyścig, najbardziej cenią sobie aktywność i związane z nią podniecenie oraz pobudzenie. Ważne jest dla nich podejmowanie ryzyka, wykazywanie się przedsiębiorczością, zdobywanie autorytetu i władzy nad innymi. Motorem ich działania jest potrzeba osiągnięć i ambicja. I ten obraz najbliższy jest potocznemu rozumieniu słowa kariera - tzw. klasyczna ścieżka zawodowa o charakterze linearnym.

Kariera - galop

Po drugie: kariera jako galop, galopujący koń  - czerpanie czystej przyjemności z galopu. Ludzie, którzy w ten sposób rozumieją swoją karierę, czerpią wewnętrzną satysfakcję z wykonywanej przez siebie pracy. Ważny jest dla nich rozwój, ale bardziej jako przekraczanie samego siebie niż zwyciężanie w rywalizacji z innymi. Często są to osoby, które wybierają ścieżkę ekspercką w wybranej przez siebie dziedzinie.

Kariera - wehikuł

I trzeci obraz: kariera jako wóz, inaczej nośnik, wehikuł (łac. carrus). Dla osób, które postrzegają swoją karierę jako wehikuł, ważne jest czemu lub komu służy wykonywana przez nich praca, co daje w ostatecznym efekcie innym. Głównym motywem stają się wartości i tożsamość - bardziej pytanie kim jestem niż czym się zajmuję. Im praca daje więcej sposobności do bycia lepszym człowiekiem - rozwijania w sobie uczciwości, odwagi, prawdomówności, zaangażowania, pasji, postawy służebnej wobec innych - tym jej wartość jest większa i kariera zawodowa bardziej udana.

Jeśli popatrzymy na życie jako wierność określonym wartościom, to w taki sam sposób możemy spojrzeć na naszą karierę i sukces z nią związany.

Załóżmy, że wartością jest dla nas uzyskiwanie wpływu i władzy nad innymi, to wyznacznikiem sukcesu może być liczba podwładnych, zajmowany poziom w strukturze organizacyjnej, itp. Jeśli wartością są głębokie relacje nawiązywane z innymi ludźmi, to źródłem zadowolenia będzie ścieżka kariery umożliwiająca nawiązywanie takich relacji. Jeśli wartością jest realna i bezpośrednia pomoc ludziom, to spełnienie da nam aktywność zawodowa lub pozazawodowa ukierunkowana na pomaganie i służbę na rzecz innych. Jeśli wreszcie dla kogoś wartością jest niezależność, to być może najlepszą karierą będzie wykonywanie wolnego zawodu lub prowadzenie własnej firmy.

Warto pamiętać, że ścieżka kariery zależy w dużej mierze od Ciebie. Nikt za Ciebie jej nie określi, nawet najbardziej troskliwy pracodawca. To, w jaki sposób zdefiniujesz swoją karierę i związane z nią wartości, jak będziesz nią zarządzał, jakie cele sobie postawisz, tak będzie wyglądało Twoje życie.

A co dla Ciebie oznacza słowo kariera?

Zachęcam do refleksji na swoją karierą! W książce - e-booku "Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku" znajdziesz ćwiczenia przydatne w rozpoznaniu wartości związanych z Twoją pracą i karierą.

Jeśli potrzebujesz drugiej osoby do rozmowy na ten temat, zapraszam do kontaktu. Jeśli chcesz być na bieżąco z nowymi tekstami na blogu, zapraszam do zapisania się na mój biuletyn.

Wykorzystane źródła:

Figler Howard, Bolles Richard Nelson  The Career Counselor's Handbook, Ten Speed Press, Toronto, 2007.

Słownik Wyrazów Obcych, PWN, Warszawa, 1980.

Justynko bardzo interesujacy wpis, kariera czy sukces dla kazdego znaczy cos innego, wszystko zalezy od tego co jest dla ciebie najwazniejsza wartoscia w zyciu. Dla mnie osobiscie kariera to wolnosc i niezaleznosc i zycie w zgodzie z samym soba... Oznacza to ze wlasciwie ciagle jestem niezadowolona pracujac dla kogos innego...Chce w koncu to zmienic...

Malgorzata Maslowska, 27 Maja 2010