Jak będziemy pracować w przyszłości? Gdzie nastąpią zasadnicze zmiany na rynku pracy? Do jakich zawodów będzie należała przyszłość? Jakie zawody mogą zniknąć z rynku pracy? Co warto studiować? Jak przygotować się na nowe czasy? Oto pytania, na które szukamy odpowiedzi w poniższym artykule.

Niełatwo jest przewidzieć, co się wydarzy za 20 czy 50 lat. Z pewnością żyjemy  w czasach, w których ilość napływających informacji może nas przytłaczać, w których mierzymy się z niepewnością co przyniesie jutro, w których ciągle nas coś zaskakuje, czego nie było do tej pory. Czasy niewątpliwie są ciekawe i widać, że zmiana zawodowa jest pewnikiem. Zawody przyszłości, to z jednej strony temat gorący, często wyszukiwany w internecie, ale z drugiej coś, co może nas przytłaczać, wprowadzać w depresję, bo nagle może się okazać, że nasza profesja przestaje być komukolwiek potrzebna. Warto stawić temu czoła i popatrzeć w przyszłość bez lęku, a z ciekawością.

Era wzmacniania inteligencji

Czwarta rewolucja przemysłowa to znak naszych czasów. Sztuczna inteligencja, robotyzacja kolejnych sfer życia, rozwijają się z zawrotną prędkością. Sztuczna inteligencja (ang. Artificial Inteligence) narodziła się z potrzeby stworzenia maszyn, które będą zastępowały ludzi. I to się dzieje. Dla przykładu branżą, w której znaczący odsetek stanowisk pracy już zajęły roboty jest przemysł motoryzacyjny. Zaawansowane programy bazujące na sztucznej inteligencji są w stanie podjąć trafne decyzje po przeanalizowaniu wzorców powstałych z bardzo dużej ilości danych. Jednak jakość końcowej decyzji zależy w prostej linii od tego, na jakich danych się opieramy i z jakich algorytmów skorzystaliśmy podczas ich przetwarzania, a te są dostarczane przez człowieka. Eksperci wskazują, że teraz stoimy przed kolejnym wyzwaniem. Jak tworzyć inteligencję rozszerzoną (ang. Augmented Inteligence), która będzie zwiększać i wzmacniać ludzką inteligencję, a nie ją zastępować? Używa się wręcz terminu wzmacnianie inteligencji (ang. Inteligence Augmentation). Czy realna jest wizja, że wszystkie zawody przyszłości będą pomagać nam w rozwijaniu naszego potencjału?

Rozpoznanie siebie – podstawa każdego zawodu przyszłości

Projektując zmiany zawodowe warto w pierwszym rzędzie przyglądać się sobie, swoim talentom, preferencjom i predyspozycjom, ale także potem brać pod uwagę realia rynkowe. Wszystko po to, żeby nagle nie stwierdzić, że przystawiliśmy drabinę do niewłaściwej ściany i trzeba zaczynać drogę od początku. W artykule zestawiliśmy zawody, które na skutek automatyzacji będą znikać z rynku i te, które będą w przyszłości się rozwijać. Jednak to rozpoznanie siebie zawsze powinno poprzedzać wszelkie predykcje i analizy rynkowe.

Jakie zawody będą znikać z rynku?

Zawody przyszłości to zawody, w których obowiązki nie będą powtarzalne i rutynowe, bo te najłatwiej zastąpić maszynami. Dotyczy to szczególnie stanowisk niżej płatnych i niewymagających kwalifikacji, ale także takich, które wymagają od ludzi dużej siły fizycznej lub narażają ich na utratę zdrowia. Także zadania czasochłonne, związane z analizą dużej ilości danych będą przejmować maszyny i już to robią.

Oto niektóre ze znikających zawodów:

• pracownik produkcyjny - pracownicy produkcji to stale zmniejszająca się na rynku grupa zawodowa. Coraz więcej firm produkcyjnych zastępuje ludzi maszynami i tak organizuje pracę, aby zmniejszać liczbę zatrudnionych. Przykładem może być wspomniany wcześniej przemysł motoryzacyjny.
• kierowca -  autonomiczne samochody osobowe i ciężarowe, inaczej samosterujące, bez kierowcy to już na świecie realność, bliższa niż by się nam mogło niedawno wydawać. Zawód kierowcy będzie odchodził powoli do lamusa.
• drukarz, wydawca - w przemyśle wydawniczym i drukarskim zawód zecera to już zamierzchła przeszłość. Także i inne zawody związane z wydawaniem papierowych książek i czasopism, takie jak wydawcy i drukarze, będą znikać.
• kasjer i sprzedawca - w sieciach handlowych stanowiska samoobsługowe sprawią, że zmniejszy się zapotrzebowanie rynku na osoby obsługujące kasy. To samo dotyczy bankowości.
• rolnik - zawód rolnika będzie wymagał w przyszłości przede wszystkim solidnej wiedzy inżynierskiej, a automatyzacja od lat sprawia, że zatrudnienie w tym sektorze spada.
• agent biura podróży - w dobie internetu i powszechnego dostępu do informacji agenci biur podróży to grupa zawodowa, której potrzebujemy coraz mniej.
• księgowy i doradca podatkowy
• makler giełdowy - rynek giełdowy coraz bardziej opanowują automatyczne boty, które dokonują transakcji, udzielają doradztwa inwestycyjnego czy wręcz nakłaniają do zakupu akcji.
• pracownik budowlany – roboty układające cegły i dozujące zaprawę murarską mają sporą przewagę nad „ludzkimi pracownikami”, chociaż nie wszystkie zawody budowlane w równym stopniu będą łatwo poddawać się automatyzacji.
• telemarketer – w dzisiejszych czasach coraz lepiej możemy się obronić przed inwazją sprzedających przez telefon, zakładając aplikacje blokujące.
• kelner i barista – tablet służący do zamawiania i płacenia za potrawy zamiast kelnera? Tak, to już się dzieje.
• pracownik restauracji fast food – pracownicy obsługi klienta już są zastępowani przez automatyczne kioski do składania zamówień, to samo czeka osoby przygotowujące jedzenie. Pozostaną potrzebne tylko osoby dozorujące cały proces.
• górnik i hutnik, pracownik przemysłu wydobywczego
• dyspozytor
• pracownik sprzątający
• asystent(ka) - sekretarz(rka)
• pilot wojskowy i żołnierz
• bibliotekarz
• pracownik controllingu

Przewiduje się, że zawody przyszłości będą zawodami wielowymiarowymi, w których potrzeba będzie szerokich kompetencji. Pracownika kolejnych dekad charakteryzować będzie duża elastyczność i otwartość na ciągle doskonalenie.

Zawody przyszłości - co nas czeka za 20 lat?

Do jakich zawodów należy przyszłość?

Nowe technologie to z pewnością najbardziej widoczny trend przyszłości. Tu lista stanowisk będzie się ciągle zmieniać, bo będą powstawały nowe zawody. Oto zawody przyszłości najczęściej pojawiające się w raportach ekspertów:

Zawody przyszłości związane z nowymi technologiami i nauką, np.:

• specjalista IT, programista, developer, architekt IT
• mechatronik - łączy wiedzę z zakresu elektroniki, mechaniki, programowania, robotyki, telekomunikacji i innych
• inżynier automatyki i robotyki - zajmuje się projektowaniem robotów przemysłowych, manipulatorów oraz elementów i układów automatycznej regulacji i sterowania
• elektrotechnolog - najczęściej w takich dziedzinach jak elektrotechnika, elektronika, a także inżynieria oprzyrządowania, telekomunikacja lub IT
• biotechnolog - zajmuje się wykorzystaniem procesów biologicznych w przemyśle spożywczym, ochronie środowiska, ochronie zdrowia, farmacji, rolnictwie, inżynierii genetycznej, itp.
• inżynier nanotechnologii, np. nanomedycyny - tworzy mikroskopijne urządzenia do przeprowadzania eksperymentów medycznych
• inżynier samochodów autonomicznych (samosterujących)
• Data Scientist, specjalista Big Data, analityk Business Intelligence - analizuje ogromne ilości danych i na tej podstawie sugeruje określone rozwiązania i decyzje, wykorzystuje w pracy wiedzę z zakresu matematyki, statystyki, ekonomii
• specjalista bezpieczeństwa danych - Cybersecurity
• etyczny haker - sprawdza zabezpieczenia sieci korporacyjnej i wyszukuje jej słabe punkty
• specjalista Cloud Computing - zajmuje się tworzeniem systemów informatycznych ulokowanych w chmurze obliczeniowej
• specjalista AI  - Artificial Intelligence
• specjalista baz danych oraz sieci wewnętrznych
• operator drona

Zawody przyszłości związane z pomaganiem i ochroną zdrowia, np.:

• lekarz, pielęgniarka,
• fizjoterapeuta, rehabilitant
• opiekun medyczny
• psycholog, psychoterapeuta, coach/trener
• trener osób starszych, animator czasu wolnego dla osób starszych, opiekun osób starszych
• dietetyk
• trener personalny
• doradca - finansowy, emerytalny, ubezpieczeniowy, inwestycyjny, w tym antywindykator pomagający w problemach ze spłatą długów
• weterynarz

Zawody przyszłości związane z marketingiem i kreacją, np.:

• specjalista marketingu internetowego - Digital Marketing
• Growth Hacker - specjalista zajmujący się marketingiem ukierunkowanym na wzrost biznesu
• grafik komputerowy
• User Experience (UX) Designer - projektuje doświadczenia klienta w aplikacjach i na stronach internetowych - więcej o tym zawodzie
• menadżer marki - osoba odpowiedzialna za atrakcyjność i rozwój marki
• content manager - zajmuje się przygotowaniem treści na strony internetowe
• specjalista ds. social media - tworzy treści na potrzeby mediów społecznościowych
• architekt przyszłości - projektuje wirtualne budynki na potrzeby reklamodawców i klientów detalicznych
• dyrektor artystyczny
• producent, reżyser
• fotograf
• projektant mody
• kurator wystaw
• artysta

Inne zawody przyszłości, związane ze sprzedażą, zarządzaniem, przewidywaniem przyszłości i myśleniem strategicznym, np.:

• specjalista ds. sprzedaży internetowej - E-commerce
• logistyk - planuje i organizuje procesy produkcyjne, magazynowanie, zaopatrzenie, dystrybucję i transport, najczęściej w budownictwie, branży motoryzacyjnej, IT czy energetyce
• kontroler pogody
• trendsetter - przewiduje nowe trendy rynkowe, kreuje nowe marki za pomocą własnego przykładu
• coolhunter - bada nastawienie do danego produktu i przekazuje wnioski producentowi
• mystery shopper - „tajemniczy klient” - testuje jakość obsługi klienta poprzez wcielanie się w rolę klienta, a potem raportuje wykryte obszary do rozwoju

 Znikające zawody będą zastępowane przez nowe, wykonywane w nowy sposób, np.:

• rolnik ekologiczny
• rzemieślnik dóbr luksusowych - wykonuje produkty i usługi na miarę

Jak przygotować się do wyzwań przyszłości?

Bez względu na to czy znalazłeś swoją profesję na liście zawodów przyszłości, czy nie, potrzebujesz przygotowywać się do zmian, które już teraz zachodzą na rynku pracy. Zawody przyszłości to zmiana kompetencji i zmiana podejścia do pracy. Więcej o kompetencjach przyszłości.

Oswojenie z nowymi technologiami

Nic nie wskazuje na to, że postęp technologiczny wyhamuje. To my potrzebujemy bardziej otwierać się na technologię. Będą pojawiać się coraz to nowe stanowiska związane z nowymi technologiami, rozwojem aplikacji i gier komputerowych itp. Właściwie każdy pracownik przyszłości będzie się w tym musiał orientować.

Kreatywność

Przyszłość z pewnością należy do ludzi twórczych i innowacyjnych. Zdania są mocno podzielone, na ile możemy uczyć się kreatywności, ale z pewnością możemy otwierać się na sytuacje wymagające niestandardowego podejścia. Potrzebujemy stykać się z problemami i projektami, wymagającymi nowego podejścia, przyjęcia innej perspektywy, eksperymentowania, próbowania, zadawania pytań „dlaczego” i „jak inaczej”.

I to od najmłodszych lat – tu zadanie dla nas rodziców!

Nieustanny rozwój

Potrzebujemy być dobrzy w tym, czym zajmujemy się zawodowo, a to zależy od dopasowania naszych talentów do wykonywanych zadań. Miarą człowieka jest mistrzostwo, pełnia, a nie przeciętność i bylejakość. Era wzmacniania inteligencji to być może szansa, aby z pomocą nowych technologii lepiej pokonywać nasze naturalne ograniczenia i realizować swój potencjał.  I to jest piękna perspektywa. Bez względu na to, czy wykonujemy już teraz zawody przyszłości, czy przygotowujemy się do przyszłych zmian, potrzebujemy ciągle doskonalić swoje kompetencje, zdobywać nowe doświadczenia i uczyć się. Każdego dnia. Przez całe życie. 

Jeśli zainteresował Cię ten tekst, zapraszam do pozostania w kontakcie i subskrypcji mojego biuletynu ZMIANA ZAWODOWA - zapisz się.

Zdjęcie: Rony Michaud/Pixabay

Wykorzystane źródła:

https://robonomika.pl/czym-jest-rozszerzona-inteligencja-augmented-intelligence-i-jakie-ma-znaczenie-w-automatyzacji-i

http://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2018.pdf

https://www.weforum.org/reports/the-future-of-jobs-report-2020

https://workforhumanity.com/a-vision/

https://www.drdouggreen.com/2018/16-jobs-that-will-disappear-in-the-next-20-years-due-to-artificial-intelligence-from-alux-com/

https://businessinsider.com.pl/rozwoj-osobisty/kariera/zawody-ktore-znikna-z-rynku-pracy/l873w0y

https://strefainwestorow.pl/artykuly/20180104/boty-gieldowe-media

https://interviewme.pl/blog/zawody-przyszlosci-najbardziej-poszukiwane

https://www.forbes.pl/zawody-przyszlosci

https://www.forbes.pl/kariera/15-zawodow-przyszlosci-czyli-male-science-fiction/pm73wf4

https://businessinsider.com.pl/technologie/nowe-technologie/jakie-beda-zawody-przyszlosci/7eb94xt