Wielkie masowe odchodzenie z pracy w wielu krajach stało się w ostatnim czasie faktem. W Stanach mówi się o ponad 35 milionach osób, które w 2021 roku porzuciły pracę. W Wielkiej Brytanii – pojawiło się ponad milion wakatów. W Polsce na razie nie ma tego zjawiska na taką skalę.

Great resignation — co to

Termin „Great resignation”, czyli wielka rezygnacja, czasem też określany jako „Big Quit” pojawił się w mediach po raz pierwszy latem 2021. Profesor psychologii organizacji Anthony Klotz z Texas A&M University użył go do zilustrowania zjawiska masowego porzucania etatów przez amerykańskich pracowników.

Główną bohaterką, jak można się domyślać, jest pandemia COVID-19. Na początku jej trwania wiele osób wstrzymywało się z decyzjami dotyczącymi zmiany pracy. Brakowało pewności co do sytuacji w firmach, wiele projektów rekrutacyjnych było zamrożonych. W połowie 2021 sytuacja zaczęła się zmieniać, pandemia spowszedniała, firmy ogłosiły powrót do biur. Wiele osób zaczęło myśleć o zyskaniu większej niezależności i pracy w roli freelancerów (wolnych strzelców). Łączy się to mocno z trendami przyszłości, w których rola "giggersów" oraz gig economy, a więc dominującej formy drobnych zleceń (gigów) podejmowanych przez niezależnych dostawców usług, będzie się zwiększać. Więcej o trendach przyszłości Przyszłość — trendy na rynku pracy.

Kto najczęściej rezygnował?

Naukowcy przeanalizowali 9 milionów przypadków w 4 tysiącach globalnych firm. Okazuje się, że zjawisko dotyczy przede wszystkim pracowników pomiędzy 30 a 45 rokiem życia, a więc w środku kariery. Wskaźnik odejść w tej grupie zwiększył się w 2021 o jedną piątą w porównaniu do roku 2020. Co ciekawe, w grupie młodych ludzi pomiędzy 20 a 25 rokiem życia, gdzie zazwyczaj rotacja jest największa, wskaźnik odejść zmalał. W innych grupach wiekowych także zaobserwowano wzrost rezygnacji, ale w mniejszym stopniu niż u 40-latków. 

Analiza poszczególnych sektorów wskazuje na dwie branże, gdzie rezygnacji jest więcej niż gdzie indziej. Należy do nich branża zdrowotna (wzrost o 3,6%) oraz IT (o 4,5%). Lekki spadek rezygnacji odnotowała branża finansowa oraz produkcyjna. Badania pokazują, że pracownicy odchodzą przede wszystkim z tych branż, w których model biznesowy nie sprawdził się w pandemii, gdzie dostawca i odbiorca usług musieli się spotkać w tym samym czasie i miejscu, np. hotelarstwo, gastronomia, rozrywka, transport pasażerski i inne.

Great resignation czyli wielka rezygnacja – o pandemii, wypaleniu zawodowym i potrzebie sensu w pracy

Przyczyny wielkiej rezygnacji

Pandemia to dla większości z nas bardzo trudny okres, związany z wieloma zmianami. W dużej części musieliśmy się zaznajomić z pracą zdalną. Dzieci zaczęły korzystać ze szkoły na odległość i częściej pozostawały w domu. Praca zaczęła mieszać się z czasem wolnym. Do tego normą stała się żałoba i choroby w wielu rodzinach. Wszystko to sprawiło, że częściej myślimy o sprawach ostatecznych, dokonujemy podsumowań dotychczasowego życia i pracy.

Innym ważnym czynnikiem jest środowisko, w którym pracujemy, brak wsparcia i docenienia przez szefów, a często wręcz przedmiotowe traktowanie. Do tego dochodzi przeciążenie obowiązkami, niepewność co do przyszłości, stres w pracy. Taka mieszanka nierzadko skutkuje wypaleniem zawodowym. Więcej o wypaleniu Jak uniknąć wypalenia zawodowego. Dodatkowo doświadczamy stresu związanego z natłokiem informacji o COVID-19, pojawia się drażliwy temat szczepień, następuje pogorszenie relacji z osobami bliskimi. Można by tak długo wymieniać problemy, które nasiliła pandemia.

Badania firmy McKinsey

W badaniach prowadzonych przez firmę McKinsey w 2021 roku wśród ponad 5 tysięcy pracowników i pracodawców z takich krajów jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Australia, Singapur i Kanada wybrzmiewa potrzeba obok dobrych zarobków i atrakcyjnych świadczeń pozapłacowych także posiadania przez pracowników znaczących relacji w miejscu pracy, poczucia sensu i misji w realizowanych obowiązkach, bycia traktowanym przez pracodawców z szacunkiem, jak człowiek.

Według raportu McKinsey'a 40% ankietowanych pracowników w pięciu krajach rozważa odejście z pracy w ciągu najbliższych 3-6 miesięcy. Dwie trzecie z nich jest tak zdeterminowanych do wykonania takiego kroku, że jest skłonnych odejść, nawet jeśli nie będzie miało innej oferty pracy.

Badacze McKinsey'a skonfrontowali opinie o powodach rezygnacji z pracy pomiędzy pracodawcami oraz pracownikami i okazuje się, że pracodawcy często nietrafnie interpretowali przyczyny odejść.

Według pracodawców najważniejszymi przyczynami odejść z pracy były:

• oferta lepszej pracy
• nieadekwatne wynagrodzenie
• problem z brakiem równowagi pomiędzy pracą a rodziną
• zły stan psychiczny i fizyczny

Powody podawane przez samych pracowników przedstawiały się następująco:

• brak poczucie, że są ważni dla firmy (54%)
• brak poczucia, że są ważni dla szefów (52%)
• brak poczucia przynależności w pracy (51%)
• brak równowagi pomiędzy pracą a życiem.

Inne, ważne w mniejszym stopniu czynniki:

• brak możliwości awansu i rozwoju
• potrzeba troski i zaufania w zespole
• nadmierne przeciążenie pracą
• brak zaangażowania w pracę
• brak elastycznych godzin pracy
• brak troski o rodziny pracowników.

Wielka rezygnacja w Polsce?

Na razie nic nie wskazuje, aby zjawisko rezygnacji na tak masową skalę zawitało do Polski. Jednak, jeśli przyjrzeć się rynkowi pracy, to wskaźnik samozatrudnienia w Polsce już należy do najwyższych na świecie — w 2020 roku wynosił 20,6%. Dla porównania wskaźnik dla Unii Europejskiej to 15,2%. Dane dla innych krajów: Czechy 16,9%, Niemcy 9,6%, Francja 12,4%, Wielka Brytania 15,6%, Stany Zjednoczone 6,3%, Australia 9,4%, Kanada 8,6%. Ciekawe będzie porównanie tych wartości za rok 2021.

Możemy być pewni, że rynek pracy i w Polsce będzie się zmieniał, choćby tylko dlatego, że coraz więcej nowych pokoleń tu się pojawia. 42% Millenialsów już jest freelancerami, a pokolenie Z ceniące sobie niezależność, elastyczność i rozwój prawdopodobnie także podąży tym śladem.

Okazuje się, że pandemia oprócz negatywnych skutków, może mieć także pozytywne oblicze. Dobrą rzeczą na pewno jest, że skłania nas do przyglądania się sobie, swojemu życiu i pracy, dokonywania podsumowań i brania spraw w swoje ręce. Zmiany zawodowe się stają czymś tak naturalnym, jak oddychanie. Miejmy nadzieję, że fala wielkich rezygnacji korzystnie wpłynie na postpandemiczny krajobraz. Firmy wdrożą rozwiązania przyjazne dla ludzi, służące ich dobrostanowi i zapobiegające wypaleniu zawodowemu, a ludzie będą w pracy szczęśliwsi.

Wykorzystane źródła:

https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Resignation

https://www.mckinsey.com/business-functions/people-and-organizational-performance/our-insights/great-attrition-or-great-attraction-the-choice-is-yours

https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/pl_pl/noindex/2021/ey-raport-gig-on.pdf

https://data.oecd.org/emp/self-employment-rate.htm#indicator-chart

https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/praca/samozatrudnienie-w-polsce-dane-oecd/nvp23vs

https://hbr.org/2021/09/who-is-driving-the-great-resignation

https://www.businessinsider.com/why-everyone-is-quitting-great-resignation-psychologist-pandemic-rethink-life-2021-10?IR=T

https://www.forbes.com/sites/kathycaprino/2021/07/06/how-professionals-and-organizations-need-to-prepare-for-the-great-resignation/?sh=792bcf8f1123

https://spidersweb.pl/plus/2021/12/wielka-rezygnacja-praca-zwolnienia-wypalenie-zawodowe-ucieczka