Czy potrafisz opowiadać angażujące historie, które są w stanie poruszyć albo oczarować słuchaczy? Taki naturalny dar jest z pewnością na wagę złota, szczególnie w marketingu, edukacji, branży medialnej czy filmowej. Jednak jego brak oznacza tylko tyle, że potrzebujesz we własnym zakresie rozwinąć kompetencje storytellingu, tak bardzo potrzebne w dzisiejszym świecie, także wtedy, gdy chcesz awansować czy poszukujesz nowej pracy.
Czym jest storytelling?
W dosłownym znaczeniu storytelling to opowiadanie historii. W marketingu narracyjnym, storytelling oznacza tworzenie oryginalnej opowieści na zadany temat powiązanej ze światem marek. Ważne w każdym opowiadaniu są wątki, postaci oraz tok narracji mającej swój początek, rozwinięcie i zakończenie. Mistrzowskie narracje możemy zaobserwować w produkcjach największych agencji reklamowych, które wzruszają, bawią, zapadają w pamięć, a przede wszystkim wpływają na nasze decyzje zakupowe. Reguły budowania opowieści są uniwersalne i można je wykorzystać także w obszarze zawodowym.
Dlaczego historie?
1. Lepsze zapamiętywanie
Neurobiolodzy udowadniają, że generalnie łatwiej jest nam zapamiętać historię niż suche fakty i dane. Nawet 22 razy lepiej wypadają opowieści. To sprawia, że opowiadając historię podczas rozmowy kwalifikacyjnej, możemy lepiej dać się zapamiętać rozmówcy.
2. Budowanie relacji emocjonalnej
W badaniach z użyciem rezonansu magnetycznego widać, że gdy jedna osoba opowiada drugiej jakąś historię, w mózgu odbiorcy uaktywniają się te same obszary, co w mózgu osoby opowiadającej. Odpowiadają za to zjawisko neurony lustrzane. To one sprawiają, że emocje wywołane przez dobrze opowiedziane historie są nie do odróżnienia od prawdziwych. Dlatego możemy wzruszać się oglądając filmy i kupować perfumy pod wpływem angażującej zmysły reklamy. Opowiadając historię, im bardziej odwołamy się do neuronów lustrzanych osoby po drugiej stronie, na przykład za pomocą metafory czy obrazu, tym będziemy lepiej zrozumiani. Warto pamiętać o tej zasadzie odpowiadając na pytanie rekrutera „Dlaczego chce Pan u nas pracować?”.
3. Zyskiwanie zaufania
Mówi się, że dobry sprzedawca sprzedaje poprzez emocje. Sucha wiedza na temat produktu może nie przekonać nas do zakupu. Potrzebujemy zainteresować się czymś, zapragnąć, wyobrazić sobie korzyść, jaką zyskamy po zakupie. Podobnie jest z poszukiwaniem nowego pracodawcy albo partnerów biznesowych. W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej często na wstępie może pojawić się prośba, aby o sobie opowiedzieć. To z pewnością jedna z okazji, aby krótko przedstawić prawdę o nas w formie historii, kim jesteśmy, co umiemy, jakie są nasze kwalifikacje, jakie są nasze osiągnięcia i w czym możemy pomóc pracodawcy.
4. Dowód na posiadanie odpowiednich talentów
Na łamach zmianazawodowa.pl sporo miejsca poświęcone jest kultowej książce R.N. Bollesa „Jakiego koloru jest twój spadochron?”. Narzędzie do odkrywania talentów tam opisane, bazuje właśnie na analizowania historii z własnego życia (zobacz Warsztat JAK ODKRYĆ SWÓJ TALENT). Z niej się wywodzi popularna metoda STAR (SITUATION Sytuacja, TASK Zadanie, ACTION Działanie, RESULT Rezultat). To właśnie w historiach możemy odkryć siebie, jakie są nasze kluczowe cechy, predyspozycje i uzdolnienia.
Zasady budowy fabuły w storytellingu
Dobrze je widać w klasycznych bajkach, które opowiadały nam babcie i mamy.
- Prostota, im prościej opowiedziane, tym lepiej.
- Postaci, z którymi może utożsamić się słuchacz. Najczęściej są to: główny bohater; zły, z którym walczy lub zmaga się bohater; księżniczka, która jest trudną do zdobycia nagrodą dla bohatera; wróżka, która pomaga; fałszywy bohater i inne.
- Wybór wątku zależy od tego, co chcemy przedstawić w historii. To może być walka dobra ze złem; przemiana – od zera do milionera; podróż i powrót bohatera – przechodzenie kolejnych etapów i prób; misja i dążenie do jakiegoś ambitnego celu; ponowne narodzenie i inne.
- Pozytywne przesłanie.
- Zrozumiała forma, unikanie żargonu.
- Budowanie akcji poprzez przedstawienie kolejno po sobie następujących działań, z podkreśleniem momentów przełomowych.
- Zaciekawienie odbiorcy na każdym etapie historii.
- Pokazanie wyzwania, przeciwności, z którą zmaga się bohater.
Jak wykorzystać siłę historii w rozwoju zawodowym?
Od początku mojej pracy z osobami projektującymi nowy etap na drodze kariery widzę, jak wielką siłę mają narracje, które budujemy na swój temat. I nie chodzi mi o zmyślanie faktów (co niestety ciągle jest zmorą osób rekrutujących), ale o taki wybór opisywanych tematów z życia, aby jak najbardziej trafić w potrzeby odbiorcy, aktualnego albo potencjalnego szefa lub innej osoby, z którą się spotykamy. To autentyczność przekazu jest tym co działa najsilniej.
Budowanie historii pomaga nam w lepszym określeniu siebie i konstruktywnym podejściu do swoich dokonań, talentów i mocnych stron. To może być także dobry trening w budowaniu pewności siebie. Przykładem mogą być wywiady behawioralne, które czerpią mądrość z opowieści (więcej o pytaniach, które pomogą w przygotowaniu do rozmowy kwalifikacyjnej).
Jak dobrać odpowiednie historie i jak je opowiedzieć – o tym miedzy innymi na warsztacie JAK ODKRYĆ SWÓJ TALENT I PRACOWAĆ Z PASJĄ. Czytaj więcej.
Wykorzystane źródła:
Ffion Lindsay "The Seven Pillars of Storytelling", Sparkol Books, 2015, Bristol.
https://blog.bufferapp.com/science-of-storytelling-why-telling-a-story-is-the-most-powerful-way-to-activate-our-brains
https://99u.adobe.com/articles/17652/the-five-beats-of-successful-storytelling-how-it-can-help-you-land-your-next-job
https://www.hbrp.pl/b/7-zasad-mitologizacji-marki/DcYEUBxl
https://en.wikipedia.org/wiki/Storytelling
