Rozmowa kwalifikacyjna, czy inaczej rozmowa o pracę, coraz częściej przyjmuje formę wywiadu behawioralnego. W poniższym artykule przedstawiam główne założenia wywiadu behawioralnego, czym jest i jak można się do takiej formy rozmowy kwalifikacyjnej przygotować.
Wywiad behawioralny co to?
Wywiad behawioralny (ang. Behavioral Interview) to jeden z popularniejszych sposobów na poznawanie kompetencji kandydatów w trakcie rozmów kwalifikacyjnych. Przed każdą rozmową o prace warto przygotować się na pytania behawioralne, czyli takie, które dotyczą naszych dokonań, sukcesów, ale i porażek czy trudnych sytuacji. Od lat obserwuję zmagania moich klientów z opisywaniem historii dokonań, w swojej pracy prowadziłam sporo wywiadów tego typu z kadrą menedżerską i widzę, jak dużo jest do szlifowania.
Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?
Przegląd doświadczeń zawodowych i pozazawodowych
Po pierwsze, trzeba przypomnieć sobie te sytuacje w ciągu życia, zarówno zawodowego, jak i z czasu poza pracą, w których odczuwaliśmy wewnętrzne zadowolenie. Być może czuliśmy dumę, może radość, może otrzymaliśmy pochwałę, zostaliśmy docenieni przez szefa, przez klienta czy przez współpracowników albo tylko w głębi duszy czuliśmy, że coś się nam udało. Warto pomyśleć o tych osiągnięciach, małych i dużych, w których wykorzystaliśmy jakąś zdolność, umiejętność, której poszukuje rekruter lub inna osoba zapraszająca nas na rozmowę.
Wywiad behawioralny STAR
Po drugie trzeba te historie zapisać. Zapisujemy w specjalnym formacie - można spotkać się z różnymi oznaczeniami, które dotyczą w gruncie rzeczy tego samego np. STAR, PAR, CAR. Najpopularniejsza chyba jest ciągle metoda STAR
STAR: Sytuacja (Situation), Zadanie (Task), Działania (Action), Rezultat (Result)
PAR: Problem (Problem), Działania (Action), Rozwiązanie (Resulution)
CAR: Wyzwanie (Challenge), Działania (Action), Rezultat (Result).
Przy opisie historii warto zadać sobie następujące pytania:
- Wyzwanie: Na czym polegało to wyzwanie? Czego dotyczyło? Na jakim stanowisku, w jakim kontekście miało to miejsce? Co w tym było trudnego dla Ciebie?
- Działania: Jakie działania podjąłeś/łaś? Na jakie trudności natrafiłeś/łaś? Co konkretnie? Kto jeszcze był w to zaangażowany? Jakie pojawiły Ci się myśli? Jakie decyzje podjąłeś/ęłaś?
- Rezultat: Jaki efekt uzyskałeś/łaś? Na co i na kogo ten rezultat miał wpływ? Jakie były mierzalne wskaźniki? Czego się nauczyłeś/łaś?
Możliwe pytania na rozmowie kwalifikacyjnej
Każda nasza historia to materiał do wykorzystania podczas rozmowy o pracę. W kolejnym kroku dobrze jest zastanowić się nad możliwymi pytaniami na rozmowie kwalifikacyjnej, kiedy możemy podać tę historię jako przykład swojej kompetencji/ zdolności/ umiejętności.
Rozmowa kwalifikacyjna - wywiad behawioralny
Rozmowa kwalifikacyjna - przykładowe pytania behawioralne STAR
Proszę opisać osiągnięcie, z którego jest Pan/Pani najbardziej dumny/a.
Proszę opisać najtrudniejszą sytuację z klientem, którą miał/a Pan/Pani w swojej pracy.
Proszę opisać sytuację, w której z sukcesem przekonał/a Pan/Pani kogoś do swojej racji.
Proszę opisać sytuację, w której postawił/a Pan/Pani sobie cel i go osiągnął/ęła.
Proszę opisać sytuację, w której postawił/a Pan/Pani sobie cel i poniósł porażkę.
W jaki sposób rozwiązuje Pan/Pani trudne problemy? Proszę podać przykład.
W jaki sposób motywuje Pan/Pani swoich podwładnych? Proszę podać przykład.
Proszę opisać najtrudniejszą decyzję, którą podjął/podjęła Pan/Pani w ostatnim roku.
Proszę opisać najtrudniejszą sytuację, w której musiał/a Pan zwolnić pracownika.
W jaki sposób pozyskuje Pan/Pani swoich klientów? Proszę opisać sytuację zdobycia nowego Klienta, z której jest Pan/Pani najbardziej dumny/a?
W jaki sposób reaguje Pan/Pani na konflikt? Proszę podać przykład swojej reakcji.
W jaki sposób organizuje sobie Pan/Pani pracę? Proszę podać przykład sytuacji, w której miał/a Pan/Pani największy kłopot z organizacją pracy.
Rozmowa kwalifikacyjna - 6 żelaznych zasad do wykorzystania podczas rozmowy o pracę
1. Nie ściemniaj!
W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej opisujemy prawdę. Jeśli zmyślamy jakieś fakty, to podczas wywiadu behawioralnego, szczególnie łatwo to wychwycić.
2. Bądź przygotowany
Potrzebujemy mieć w zanadrzu co najmniej 10-20 historii dokonań, żeby podczas rozmowy o pracę płynnie przedstawiać dowody na posiadane talenty.
3. Więcej nie znaczy lepiej
Dbajmy o dokładność i zwięzłość sformułowań podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Opis słowny każdej historii nie powinien trwać dłużej niż 3 minuty.
4. WIIFM („What's In It For Me?”) czyli co ja z tego będę miał (a)?
Zadbaj, aby opisywane historie dokonań odnosiły się do tego, czego szuka potencjalny pracodawca. Rozmowa kwalifikacyjna to sytuacja, w której to pracodawca jest ważny - przyjmij takie założenie.
5. Neutralny ton
Podczas przedstawiania historii osiągnięć, unikaj wyrażania osobistych opinii, obwiniania innych, ukazywania ich w negatywnym świetle. Rozmowa kwalifikacyjna to nie jest dobry moment na rozliczanie się z przeszłością.
6. Ważny jest cel
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej koncentruj się na prezentowaniu kompetencji, talentów, uzdolnień odpowiednich do stanowiska, o które się ubiegasz.
Rozmowa kwalifikacyjna w formie wywiadu behawioralnego dla wielu kandydatów może stanowić pewne wyzwanie. Jednak jeśli włożymy trochę wysiłku w przygotowanie do niej i skorzystamy ze wskazówek zawartych w tym artykule, może okazać się ciekawym i cennym doświadczeniem prowadzącym do nowej pracy. Powodzenia!
Więcej o historiach dokonań, a także o rozmowie kwalifikacyjnej, przeczytasz w książce/e-booku "Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku."
Zapraszam do podzielenia się swoimi refleksjami lub ewentualnym pytaniami na naszej stronie facebookowej:
https://www.facebook.com/ZmianaZawodowa
Wykorzystane źródła:
https://www.livecareer.com/quintessential/sample-behavioral
materiały własne