Jak szukać pracy, aby pokazywać swoją determinację, a nie desperację? Ten temat nurtuje mnie od jakiegoś czasu.

Kilka miesięcy temu uczestniczyłam w spotkaniu, podczas którego jedna z osób na co dzień zajmująca się HR w dużej firmie stwierdziła, że wysyłanie wiadomości o tym, że szukamy pracy, może być postrzegane jako desperacja ze strony kandydata i nie stawia go w dobrym świetle. Czy tak jest w istocie?

Postanowiłam to sprawdzić i zaprosiłam do dyskusji użytkowników LinkedIn. Prosiłam o wskazanie zachowań świadczących o desperacji oraz determinacji, zarówno z perspektywy pracodawców, jak i rekrutujących, ale także kandydatów aktywnie szukających nowej pracy. Oto wnioski z tej dyskusji.

Desperacja i determinacja - jak je rozumieć?

Według Słownika Języka Polskiego PWN desperacja oznacza:

1. «utrata nadziei, rozpacz»

2. «nieobliczalność w działaniu, spowodowana znalezieniem się w ekstremalnej sytuacji»

Determinacja zaś to:

1. «zdecydowanie w dążeniu do celu pomimo trudności»

2. «ostateczne określenie czegoś przez jakiś czynnik lub zespół czynników»

Co może świadczyć o desperacji u kandydata na rynku pracy?

Uczestnicy dyskusji wskazywali następujące zjawiska, które mogą świadczyć o desperacji podczas szukania pracy:

• brak strategii albo zbyt szybka rezygnacja z celu w szukaniu pracy - błądzenie po omacku, podejmowanie przypadkowych i chaotycznych działań, brak spójności.
• brak negocjacji niekorzystnych warunków zatrudnienia - często takie niekorzystne zapisy w umowie pojawiają się pod koniec procesu rekrutacyjnego. Zgadzanie się na takie zapisy bez próby negocjowania ich, może świadczyć o desperacji. Według konsultantów Executive Search zdarza się, że ktoś zgadza się na uposażenie dużo poniżej średniej rynkowej albo na zakres obowiązków nieuwzględniający posiadanych kompetencji.
• przyjmowanie oferty pracy w firmie o wątpliwej renomie - dotyczy to sytuacji, gdy posiadamy o firmie sprawdzone i negatywne informacje albo niewystarczająco "prześwietlamy" pracodawcę przed podjęciem decyzji o zatrudnieniu.
• brak kontroli emocji - gdy szukanie pracy trwa już jakiś czas, może pojawić sie obniżenie nastroju i brak energii. Jednak pokazywanie na zewnątrz oznak niepokoju i rozpaczy albo agresji wywołuje najczęściej negatywny odbiór. Jedna z osób opowiadała o kandydacie, który rozpłakał się podczas interview, druga o lektorze, który w zareagował histerycznie na wiadomość, że kurs przypadł komuś innemu. Emocje same w sobie nie są nigdy złe. Ważne jest jednak umiejętne zarządzanie reakcjami, które dzieją się pod wpływem tych emocji.
  
• złe myślenie o sobie samym, wewnętrzne obniżanie swojej wartości, brak wiary w siebie - odmowa w danym momencie czy nieudana rozmowa kwalifikacyjna wcale nie oznaczają, że nasza wartość jako ludzi jest mniejsza, a taka pokusa łatwo może się nasuwać, gdy szukanie pracy się przedłuża i tracimy powoli nadzieję na szybkie znalezienie pracy.
• podawanie nieprawdy - fałszowanie informacji w dokumentach aplikacyjnych czy przedstawianie nieprawdy o sobie samym w trakcie rozmowy są zjawiskami dosyć często pojawiającymi się w rekrutacji. Niekoniecznie myślimy o nich jako o przejawie desperacji, a takie wrażenie mogą wywołać.
• negatywne nastawienie oraz przyjmowanie błagalnej postawy wobec rekrutujących - na takie nastawienie może wskazywać krytykowanie poprzedniego pracodawcy, obciążanie winą osób trzecich czy zamknięta postawa ciała podczas rozmowy kwalifikacyjnej. 
• brak respektowania ustaleń z rekrutującymi - przykładowo, jeśli pracodawca prosi o kontakt w określonym czasie, takim zachowaniem jest brak reakcji ze strony kandydata, albo odwrotnie - wielokrotne wykonywanie połączeń telefonicznych czy pisanie maili pomimo prośby o zachowanie cierpliwości.

Desperacja czy determinacja w szukaniu pracy - gdzie jest granica?

Co świadczy o determinacji w szukaniu pracy?

• szukanie pracy ma jasno określony cel - osoba zdeterminowana wie, w jakiej firmie chce pracować, na jakim stanowisku i jaką wartość może dać pracodawcy. Potrafi dążyć do tego celu pomimo przeciwieństw.
• świadomość siebie - potrzebujemy poznać siebie, w czym jesteśmy dobrzy i jak możemy pomóc pracodawcy w rozwiązaniu jego problemów.
• pewność siebie - jak wskazują osoby zawodowo zajmujące się sprzedażą, to pewność siebie u handlowca czy kandydata często decyduje o sukcesie. "Ludzie uwielbiają ludzi pewnych siebie".A szukanie pracy to okazja, aby tę pewność siebie intensywnie ćwiczyć.
  
• stawianie granic - nie musimy zgadzać się na warunki dyktowane przez pracodawcę, zwłaszcza jeśli naruszają one nasze ważne potrzeby.
• niestandardowe podejście "out of the box", nietuzinkowość - to może oznaczać na przykład zdolność do zaskoczenia rekrutera. Jeden z nich wspominał kandydatkę na stanowisko dyrektorskie, która w procesie rekrutacyjnym z własnej inicjatywy odwiedziła placówkę swojego potencjalnego pracodawcy, przestudiowała materiały o firmie i przygotowała prezentację z własną wizją rozwoju biznesu. Oczywiście takim zachowaniem zdystansowała swoją konkurencję.
  
• pokazywanie zaangażowania - taką oznaką może być wysłanie podziękowania za spotkanie. Ciągle niewielu kandydatów stosuje taką praktykę.
  
• proaktywność - może oznaczać samodzielne i spontaniczne kontaktowanie się z potencjalnym pracodawcą, nawet jeśli nie mamy informacji o wakacie u niego, ale także dbanie o rozwój swoich kompetencji, uzupełnianie braków, doszkalanie się w obszarach, których potrzeba na dzisiejszym rynku pracy. Jeden z uczestników dyskusji opowiadał historię o kandydacie, który sam się do niego zgłosił i powiedział, że chce pracować w tej firmie. Argumentował to tym, że mu się podoba co firma robi i jakimi ludźmi są osoby w niej pracujące, co sprawdził w mediach społecznościowych. Ta osoba została przyjęta do pracy i z sukcesami pracuje w niej nadal.
• klarowna wizja kariery - plan na przyszłość, to kolejna sprawa, podawana przez uczestników dyskusji. Czy wiem, co chcę robić za rok? W jakiej branży, na jakim stanowisku chcę pracować?
• cierpliwość oraz systematyczność - na te aspekty zwracały uwagę osoby publikujące dużo treści w procesie poszukiwania nowej pracy. Wydaje się, że są to cechy ułatwiające dojście do celu nie tylko w procesie znajdowania nowego zatrudnienia czy zmiany zawodowej.
• energia i pozytywne nastawienie, optymizm - od naszego "mindsetu" bardzo wiele zależy. Szukanie pracy daje mnóstwo okazji do trenowania takiej postawy.
• szczerość i autentyczność, a nie bycie "cyborgiem" - jeden z szefów firm stwierdził wręcz, że "rekrutuje człowieka, a nie cv".
• odwaga - podejmowanie różnych działań, które wyróżniają nas spośród innych kandydatów w procesie szukania pracy wymaga ograniczenia własnego ego, bardziej realistycznego oglądu sytuacji oraz przyjęcia odpowiedzialności za rezultaty swoich decyzji.
  

Wiele opinii wskazuje, że granica pomiędzy desperacją i determinacją w procesie szukania pracy jest bardzo cienka. Niektórzy wydają się jej wręcz nie zauważać. Część osób starała się nie oceniać tych dwóch postaw, która z nich jest dobra, a która zła. Nic co ludzkie nie jest nam obce i pokazanie siebie od prawdziwej strony może być cenniejsze w relacji pracodawca - podwładny niż sztuczne pompowanie swojego wizerunku. Oczywiście wszystko zależy od nastawienia mentalnego po obu stronach, otwartości, uczciwości oraz autentyczności. Szukanie pracy to zawsze spotkanie człowieka z człowiekiem!

Bardzo dziękuję wszystkim komentującym za pomoc w przygotowaniu tego tekstu!

Całość dyskusji na LinkedIn.

Wykorzystane źródła:

https://sjp.pwn.pl/szukaj/desperacja.html

https://sjp.pwn.pl/szukaj/determinacja.html

Zdjęcie: Gerd Altmann/Pixabay