Ktoś kiedyś powiedział, że każde marzenie może stać się planem działania, jeśli tylko określimy termin jego realizacji. Z pewnością wielka moc tkwi w planowaniu. Amerykanie mówią, jeśli nie udaje ci się przygotować planu, to planujesz porażkę.
Cel to podstawa dobrego planu
1) Najważniejszy jest jasno określony cel.
Czemu służyć ma Twój plan? Myślę, że w przypadku większości osób odwiedzających stronę zmianazawodowa.pl, odpowiedź może brzmieć następująco:
- chcę wybrać nowy kierunek mojej drogi zawodowej,
- chcę znaleźć nową pracę,
- chcę przygotować się do przejścia do nowej pracy w dłuższej perspektywie czasowej,
- chcę lepiej zarządzać swoją karierą zawodową,
- chcę rozpocząć własną działalność biznesową lub chcę ją rozwinąć,
- albo może coś jeszcze zupełnie innego...
To jest na razie ogólny zarys celu - kierunek, wizja.
Jak opracować dobry plan?
Bez względu na to, czy wyznaczamy sobie cele zawodowe czy życiowe, żeby cel był możliwy do osiągnięcia, musi być konkretny, łatwy do zmierzenia, osadzony w czasie, zgodnie z zasadami SMART. Dobry plan to SMART-ny plan.
S (specific) - konkretny
M (measurable) - mierzalny
A (achievable) - osiągalny
R (results oriented) - zorientowany na rezultaty
T (time specific) - osadzony w czasie.
Jasny cel to określenie konkretnego działania w konkretnym przedziale czasowym. Jak pisze Covey, zawsze zaczynaj z wizją końca. To co ważne, cel powinien być tak określony, aby jego wykonanie było zależne od Ciebie. Wtedy cel staje się naprawdę motywujący.
Nie każdemu planowanie i wyznaczanie celów przychodzi równie łatwo. Z pewnością ważne są uwarunkowania osobowościowe, które ułatwiają lub utrudniają planowanie. Ja nie mam natury systematycznej, więc choć planowanie bardzo lubię, to tworzenie planów i egzekwowanie ich jest czymś, czego muszę się uczyć. Są ludzie, którym to przychodzi wręcz naturalnie. Jednak i jedni, i drudzy, aby realizować cele, zarówno zawodowe, jak i życiowe, potrzebują planów.
Bardzo ważne jest odpowiedzenie sobie na pytanie, dlaczego chcesz ten właśnie cel osiągnąć. Tylko cel, który naprawdę jest ważny dla Ciebie, nie dla kogoś innego, sprawi, że pofruniesz! Dobry cel, to taki, który dodaje Ci energii, motywuje, wręcz zaprasza, aby nad nim pracować.
Co prowadzi nas do celu?
2) Drugi ważny element dobrego planu to odpowiednia taktyka, a więc działania - kroki, które chcemy podjąć, aby osiągnąć swój cel.
Jak mawia Adam Urbanski, mistrz tworzenia strategii marketingowych, ważniejsze jest, aby podejmować właściwe działania, aniżeli podejmować działania w sposób właściwy. Czyli najpierw co, a potem jak.
Jeśli nasza lista działań jest długa, to dobrze jest określić sobie priorytety oraz kolejność, co jest ważniejsze, co mniej ważne, oraz co po czym będziemy realizować. Zwykle ta lista w toku czasu będzie ulegać zmianom w miarę zdobywania kolejnych informacji. Dobrze, aby opierając się na tym co już wiesz, przygotować plan na dziś.
Najlepiej, aby sekwencja działań była taka, że na końcu znajduje się konkretna aktywność, którą możesz wykonać już jutro.
Co pomaga śledzić postępy?
3) Dobry plan zawiera też trzeci istotny element, a mianowicie kamienie milowe. A więc sposób, jak będziesz mierzyć swoje postępy w realizacji celu. Po czym poznasz, że jesteś bliżej celu i kiedy będziesz wiedział, że swój cel osiągnąłeś.
Oczywiście niezwykle przydatna jest zasada w planowaniu: dobry plan powinien być zapisany! W książce "Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku" wspominam o badaniach dotyczących stopnia realizacji celów. Zapisanie celu jest jednym z ważniejszych wspomagaczy ułatwiających realizację naszych zamierzeń. Jednak nie tkwi w nim żadna tajemna moc. Gdy cel nie będzie ważny ani wystarczająco ekscytujący, nie podejmiemy działania w jego kierunku, to nic się nie zdarzy.
Zachęcam do opracowania planu na cały rok. Nie jest wcale konieczne, aby robić to w grudniu albo styczniu. Moment rozpoczęcia planowania możesz wybrać dowolnie. Z tej racji, że grudzień i styczeń to ciągle najpopularniejsze miesiące, w których opracowujemy plany, zwykle jest wtedy dostępny arkusz pdf pomagający w zaplanowaniu celów osobistych - materiały do pobrania. Jeśli jest akurat środek roku, napisz do mnie kontakt - prześlę arkusz drogą mailową. Więcej o tym podejściu przeczytasz w artykule Cele zamiast postanowień noworocznych.
Od wielu lat sporządzam sobie taki plan, a potem przyglądam się temu, co zrealizowałam, a czego nie zrobiłam. Wychodzi z tego naprawdę świetne podsumowanie roku. A jeśli do tego regularnie monitoruję realizację planu, na przykład co kwartał albo co miesiąc, nie ma mowy, abym coś ważnego przeoczyła. Roczne podsumowanie to okazja do zastanowienia na czym poległam i które niezrealizowane punkty przenieść do planów na następny rok. Dobry plan powinien ma zawsze wbudowany sposób monitorowania postępów.
Planowanie i realizowanie planów może być źródłem radości:)
Życzę dużo radości płynącej z dobrego zaplanowania i osiągnięcia celów!
Wykorzystane źródła:
Covey S.R. 7 nawyków skutecznego działania, Rebis 2007.
Ciećwierz J. Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku, JC Publishing 2021.