Fascynująca wiedza o mózgu

Wiedza o tym jak działa najważniejszy organ naszego organizmu, mam oczywiście na myśli mózg, jest dziedziną rozwijającą się w ostatnich latach z zawrotną szybkością. Jednocześnie potoczna świadomość tego, jak funkcjonowanie mózgu wpływa na nasze zachowanie, myślenie i odczuwanie oraz jakie praktyczne konsekwencje z tego wypływają, ciągle nie jest duża. To z pewnością będzie się zmieniać, bo świadomość w tym zakresie, może wydatnie poprawić nasze codzienne funkcjonowanie i doprowadzić do zmiany niekorzystnych nawyków nie tylko w procesie poszukiwania pracy i projektowaniu oraz wdrażaniu zmiany zawodowej.

Przeważająca większość z nas nigdy nie miała okazji uczyć się tego w szkole. Ja akurat kończyłam psychologię w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku (zabrzmiało jakbym miała sto lat...;) i wtedy wiedza o mózgu była jeszcze w powijakach. To pewnie się przyczyniło do mojego zainteresowania tematem i chęci poszerzenia horyzontów. Wyjątkowo pomocna w tym okazała się książka Davida Rocka, którą ostatnio czytałam, "Your Brain at Work" wydane przez HarperCollins (polskie wydanie Twój mózg w działaniu - Dom Wydawniczy REBIS, 2014). Autor zachęca w niej między innymi do odkrywania swojego mózgu, tego jakie mamy związane z nim ograniczenia i jak sobie z nimi radzić, w szeroki sposób odwołując się do najnowszych badań w dziedzinie neuropsychologii i nauk pokrewnych.

Dopamina - jak działa mózg...

Czytanie tej książki spowodowało u mnie wzrost dopaminy, substancji chemicznej wydzielającej się wtedy, gdy coś nas zainteresuje, pojawi się coś nowego. I wtedy funkcjonowanie poznawcze jest łatwiejsze. Myślę, że każdy z nas miał okazję się o tym przekonać. Jeśli by książka napisana była trudnym językiem, wymagała dużego skupienia, być może bym się zniechęciła, pojawiłoby się zmęczenie umysłu (kora przedczołowa byłaby przeciążona)  i brak motywacji do kontynuowania lektury. Na szczęście tak nie było. Każdy rozdział zawierał nowe interesujące i praktyczne informacje (to akurat dla mnie jest ważne), język zrozumiały i powtarzający się schemat ułożenia treści, który ułatwiał czytanie. Teraz dopiero widzę, że autor zastosował wiedzę o mózgu już w momencie projektowania książki. To tyle o samej książce, teraz o mózgu.

Strategie pomagające w pracy mózgu

Dziś rano pomyślałam o tym, że wypróbuję strategie uwzględniające w pracy mózg. Gdy usiadłam rano przy moim biurku, pierwsza rzecz, od której zaczęłam, to zastanowienie się, co jest moim absolutnym priorytetem na dziś. Wykorzystałam w ten sposób moment, kiedy mój mózg jest w najlepszej formie i kora przedczołowa, cześć mózgu odpowiedzialna za podejmowanie decyzji i rozwiązywanie problemów, najbardziej aktywna. Przyszło mi do głowy, że najważniejsze jest napisanie biuletynu. Zastanowiłam się jednak, że napisanie biuletynu czemuś służy. Chcę poprzez biuletyn utrzymywać relację z moimi dawnymi, aktualnymi i potencjalnymi klientami, dzielić się wiedzą i inspirować innych, działając jednocześnie w zgodzie z moimi wartościami. W ten sposób realizuję swoją misję życiową. Ale biuletynu by nie było, gdybym nie zajmowała się tym zawodowo. Pomyślałam, że prowadzę działalność biznesową i potrzebuję, aby ten biznes przynosił mi satysfakcjonujący dochód. W związku z tym 20 minut, które miałam do dyspozycji, przeznaczyłam na myślenie strategiczne, jaki cel chcę osiągnąć w najbliższym roku i jakie mam opcje związane z jego realizacją. To był bardzo produktywny czas. Zapisałam sobie wyniki myślenia w formie mapy, z datą i podpisem, abym łatwo mogła do tego potem wrócić. Zapisywanie odciąża nasz umysł i jednocześnie pomaga nam potem w lepszym przetwarzaniu zapisanych treści.

Fascynująca wiedza o mózgu

W czasie, gdy pracowałam umysłowo, wyłączyłam telefon i nie włączałam komputera, żeby mnie nic nie rozpraszało. Dałam sobie swój nalepszy czas, aby skoncentrować się nad tym, co jest dla mnie naprawdę ważne. Zadbałam, aby żadne dystraktory zewnętrzne ani wewnętrzne nie przeszkadzały mi. Rozpraszacze zewnętrzne to w moim przypadku, najczęściej telefon i komputer, albo dziecko, które wchodzi do mojego gabinetu, gdy czegoś potrzebuje (prowadzę biuro w domu). Rozpraszacze wewnętrzne są trudniejsze do ujarzmienia. Pojawiły mi się myśli o czymś innym, co mam do zrobienia. Te myśli szybko zapisywałam na kartce, aby w ten sposób odciążyć tę część mózgu, która zawiaduje pamięcią. Do tego ustawiłam sobie zegarek, żeby zadzwonił po 20 minutach, gdy potrzebowałam wyjść z domu i odprowadzić córkę do szkoły. Przy okazji wzięłam psa na spacer. Podczas spaceru koncentrowałam swoją uwagę na rozmowie z córką, od czasu do czasu przełączając uwagę na psa, gdy tego wymagała sytuacja.  Zasady związane z wykonywaniem kilku czynności naraz też mają swoje uzasadnienie w pracy mózgu i gdy nie są to czynności rutynowe, automatyczne, mózg potrzebuje przełączać uwagę z jednej czynności na drugą i sporo energii przez to się wytraca. Niby już dawno wiedziałam, że "multitasking" nie jest efektywny, ale ciągle miałam wątpliwości, bo przecież świetnie daję sobie radę w kuchni wykonując czynności równolegle. Zresztą takie podejście jest nieodzowne, gdy jest się mamą trójki dzieci. Podczas czytania książki Rocka wreszcie poukładałam sobie w głowie, jak to wszystko działa. W drodze powrotnej do domu, zajęłam się oddzwanianiem do osób, które chciały się ze mną skontaktować wcześniej. Może jednak traci na tym pies, że mu w ten sposób poświęcam mniej uwagi ciągle stosując wielozadaniowość? W efekcie, gdy wróciłam do biurka miałam za sobą półgodzinny spacer na powietrzu, a więc nastąpiło pobudzenie kory ruchowej, tlen i glukoza dostarczyły tam sporo nowej energii. Podczas spaceru miałam także spokojny czas, aby przeanalizować działanie mózgu. Dzięki temu pojawił się u mnie dobry humor (zwyżka serotoniny) i dobra forma psychiczna (odpowiednie pobudzenie kory przedczołowej potrzebne do pracy).

Po zjedzeniu energetycznej przekąski i zaopatrzeniu się w wodę, usiadłam do pisania biuletynu. Ustawiłam sobie czas, aby pisać tekst w blokach półgodzinnych z krótkimi przerwami na regenerację. Po pewnym czasie pracy zadzwonił kolega, więc mogłam zrobić sobie przerwę na luźną pogawędkę. W momencie, gdy rozmawiamy z kimś, kogo znamy i lubimy, uwalniają się kolejne substancje chemiczne, które pomagają nam w pracy (wzrost poziomu dopaminy i oksytocyny zwiększa nasze odczuwanie szczęścia). Poza tym otaczanie się ludźmi, do których mamy zaufanie, powoduje, że możemy na głos wypowiadać swoje myśli, zyskiwać nową perspektywę patrzenia na problemy, przetwarzać informacje w szerszy sposób niż pozostając w samotności. Tych korzyści jest cała masa.

Poznać swój mózg

Przyglądanie się sobie i temu, jakie myśli i emocje we mnie się pojawiają, oraz jakie wiążą się z nimi aktywności w mózgu, było tego ranka bardzo fascynującym dla mnie zajęciem. Przy okazji spisałam sobie kwestie, które chcę dalej zgłębić, gdzie nadal brakuje mi wiedzy. Wiem, że w poszukiwaniu pracy i przechodzeniu przez zmianę zawodową, bardzo jest ważne, aby poznać swój mózg i mieć w nim sprzymierzeńca, a nie wroga. Temat jest szalenie ważny i jednocześnie bardzo obszerny. Będę starała się małymi krokami go przybliżać, w pracy z klientami, a także na łamach biuletynu ZMIANA ZAWODOWA. Wiele miejsca poświęciłam wcześniej potrzebie odkrywania siebie. Pisałam także o wspieraniu swojego mózgu (Zadbaj o swój mózg). Wygląda na to, że jest to dużo ważniejsze, niż by się mogło wydawać, aby móc naprawdę dobrze sobie radzić w życiu. Wiele naprawdę zależy od nas!

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o działaniu mózgu w zmianie, to zajrzyj do książki "Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku" - rozdział "Zrozumieć mózg - zrozumieć zmianę" - strona 27.

Wykorzystane źródła:

Rock D. Your brain at work : strategies for overcoming distraction, ragaining focus, and working smarter all day long, Nowy York: HarperCollins Publishers, 2009.

D. Rock Twój mózg w działaniu, Dom Wydawniczy REBIS, 2014

 

Justyna Ciećwierz

Justyna Ciećwierz, psycholog organizacji, coach rozwoju zawodowego, konsultant i trener.

 

Biuletyn Zmiana Zawodowa

Dziękuję za odwiedzenie mojej strony!
Mam dla Ciebie bezpłatny rozdział z książki
"Pracuj w zgodzie ze sobą. Zmiana zawodowa krok po kroku."
dostępny wraz z zapisem na biuletyn.
Zapraszam do zapisu!